Στοχευμένες ενισχύσεις, αλλά και ετοιμότητα για νέες παρεμβάσεις σε περίπτωση κρίσης προωθεί για την ενέργεια η κυβέρνηση στο φόντο ενός σκηνικού αβεβαιότητας αλλά και λήξης των “οριζόντιων μέτρων” στήριξης.
Σε διαδικασία “αποδρομής” εκτίμησε, ότι βρίσκεται η ενεργειακή κρίση κατά τη συνέντευξη τύπου χθες η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Κριστίν Λαγκάρντ, ωστόσο, όπως διεφάνη, η αβεβαιότητα παραμένει σε σχέση με την πορεία των τιμών αλλά και των επιτοκίων.
“Το ότι διατηρήσαμε τα επιτόκια αμετάβλητα στη σημερινή συνεδρίαση δεν σημαίνει ότι δεν θα τα αυξήσουμε ξανά” τόνισε η επικεφαλής της ΕΚΤ μετά την ιστορική συνεδρίαση της Κεντρικής Τράπεζας στην Αθήνα.
Μάλιστα, η πρόεδρος της ΕΚΤ δεν θέλησε να προδικάσει κάποιο τέλος της ανοδικής πορείας των επιτοκίων, αποφεύγοντας αναφορές “κορύφωση” του αυξητικού κύκλου. Επιπλέον, τόνισε ότι η κεντρική τράπεζα παίρνει αποφάσεις με βάση τα δεδομένα, τα οποία θα αξιολογούνται σε κάθε συνεδρίαση. Επισήμανε, χαρακτηριστικά, ότι οι τρεις παράγοντες, όπως η πορεία του πληθωρισμού, σύνθετος δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών (PMI) της ευρωζώνης, αλλά και η πορεία της ανάπτυξης καθιρίζουν τις αποφάσεις.
Έσπευσε, δε, να πει ότι οι πληθωριστικές πιέσεις έχουν επιτέλους αρχίσει να αποκλιμακώνονται -οι τιμές καταναλωτή έχουν μειωθεί περισσότερο από το ήμισυ μέσα σε έναν χρόνο-, αλλά και να επισημάνει ότι η οικονομία έχει επιβραδυνθεί σε βαθμό, που ελλοχεύει πλέον η απειλή ύφεσης. Παράλληλα, η Κρ. Λαγκάρντ κατά τη συνέντευξη Τύπου τόνισε ότι η οικονομία της Ευρωζώνης έχει αποδυναμωθεί, υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα ότι παρά την αποκλιμάκωση, οι τιμές παραμένουν ισχυρές με κίνδυνο επιδείνωσης εάν η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή ωθήσει σε περαιτέρω άνοδο το ενεργειακό κόστος.
“Χρειαζόμαστε σταθερότητα. Αυτή είναι και η σημερινή μας απόφαση: διατηρούμε αμετάβλητα τα επιτόκια, όμως η όποια συζήτηση ως προς τη μελλοντική κατεύθυνση των επιτοκίων, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης, είναι πρόωρη. Ενίοτε η αδράνεια είναι δράση” τόνισε, συμπληρώνοντας ότι η απόφαση ελήφθη ομόφωνα.
“Η οικονομία θα παραμείνει αδύναμη έως τα τέλη του έτους. Καθώς όμως ο πληθωρισμός αποκλιμακώνεται, τα πραγματικά εισοδήματα των νοικοκυριών θα βελτιώνονται και η ζήτηση για εξαγωγές στην Ευρωζώνη θα αυξάνεται, και τότε η οικονομία θα μπορέσει να ανακάμψει τα επόμενα έτη” υπογράμμισε η Λαγκάρντ. Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη, που διαμορφώθηκε στο 4,3% τον Σεπτέμβριο, αναμένεται να υποχωρήσει στο 3,1% τον Οκτώβριο, όταν θα ανακοινωθούν τα πρώτα στοιχεία την επόμενη εβδομάδα, παραμένοντας ωστόσο πολύ πιο πάνω από τον στόχο του 2%.
Η κυβέρνηση
Με δεδομένες, συνεπώς, αυτές τις αναφορές, ο “κλοιός” δε φαίνεται να εκτονώνεται για τα νοικοκυριά και δη στην Ελλάδα, που επιπλέον τα εισοδήματα είναι και πιο χαμηλά δημιουργώντας ασφυκτικές συνθήκες για πολλούς πολίτες.
Στο φόντο αυτό και με τις πρώτες δημοσκοπήσεις να βγαίνουν στη δημοσιότητα η κυβέρνηση, εν όψει και της κατάργησης των “οριζόντιων” μέτρων στήριξης, από το νέο έτος, σπεύδει να καθησυχάσει τα νοικοκυριά, λέγοντας ότι αφενός, ήδη “τρέχουν” μειώσεις σε πολλά προϊόντα στα ράφια μέσα από τις πρωτοβουλίες του υπ. Ανάπτυξης Κώστα Σκρέκα, αλλά και ότι θα υπάρξει μέριμνα και δράσεις ανάσχεσης της όποιας ενεργειακής ακρίβειας, που τροφοδοτείται από τη γεωπολιτική αστάθεια και ωθεί ανοδικά τις τιμές της ενέργειας. Βέβαια, οι τιμές μπορεί σε κάποια έστω και “ταχυκίνητα” προϊόντα να “φρενάρουν”, ωστόσο έχουν καταγράψει “ράλι” το τελευταίο διάστημα, ενώ το ότι πολλές επιχειρήσεις “βλέπουν” ενεργειακές “αβεβαιότητες” σίγουρα “προβληματίζονται” για τα κόστη παραγωγής στο άμεσο μέλλον και βέβαια πώς θα το διαχειριστούν κάτι τέτοιο στις τελικές τιμές.
Σε σχέση με την ενεργειακή φτώχεια, που είναι παρούσα σε πολλά τμήματα του πληθυσμού, σχεδόν στο 1/4, η κυβέρνηση προωθεί και τη συμπερίληψη στο επίδομα θέρμανσης όσων θερμαίνονται με ηλεκτρικά μέσα, πέρα από όσους χρησιμοποιούν πετρέλαιο θέρμανσης, φωτιστικό πετρέλαιο (μπλε κηροζίνη) για σόμπες, φυσικό αέριο θέρμανσης, φιάλες υγραερίου, καυσόξυλα ή βιομάζα (πέλετ) και θερμική ενέργεια μέσω τηλεθέρμανσης θα ενταχθούν και όσοι θερμαίνονται με ηλεκτρικά θερμαντικά μέσα όπως κλιματιστικά, καλοριφέρ, θερμοπομποί κ.ά.
Η προαναγγελία για το νέο αυτό επίδομα έγινε χθες από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Παύλο Μαρινάκη. “Το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει μεταξύ άλλων ένα νέο επίδομα θέρμανσης που θα καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος των νοικοκυριών που θερμαίνονται με ηλεκτρισμό. Περισσότερες λεπτομέρειες θα δοθούν απ’ την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ. Παρόλα αυτά σε περίπτωση που από τη νέα χρονιά οι τιμές των ενεργειακών προϊόντων ξεφύγουν τότε θα επανεξεταστεί άμεσα νέο σχήμα στοχευμένης επιδότησης για τους καταναλωτές. Η στήριξη της Κυβέρνησης προς τους πολίτες συνεχίζεται, με ξεχωριστή μέριμνα ειδικά για τους πλέον ευάλωτους συμπολίτες μας, με σεβασμό στα δημόσια οικονομικά και τα χρήματα των Ελλήνων φορολογουμένων” υπογράμμισε.
Το επίδομα θα καλύπτει τις καταναλώσεις που θα γίνουν την χειμερινή περίοδο, θα είναι κυμαινόμενο ανάλογα με την περιοχή που βρίσκεται το ακίνητο ενώ εκτιμάται ότι τα εισοδηματικά κριτήρια θα είναι τα ίδια με κείνα που ισχύουν για το επίδομα θέρμανσης σε όσους καταναλώνουν πετρέλαιο, φυσικό αέριο, υγραέριο, καυσόξυλα και πέλετ.
Οι ανακοινώσεις αναμένεται να γίνουν από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρο Σκυλακάκη την ερχόμενη Τετάρτη και στη συνέχεια θα εκδοθεί άμεσα η Κοινή Υπουργική Απόφαση για τη χορήγηση επιδόματος θέρμανσης με την οποία θα καθορίζεται το ύψος, οι δικαιούχοι, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία για τη χορήγησή του.
Αντίστροφη μέτρηση για την πλατφόρμα του επιδόματος
Η πλατφόρμα αναμένεται να ανοίξει άμεσα στο πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου ώστε να γίνουν οι αιτήσεις. Οι πρώτες πληρωμές εκτιμάται ότι θα γίνουν όπως και πέρυσι τον Δεκέμβριο με την προκαταβολή και το σύνολο των αγορών που θα έχουν τιμολογηθεί έως το τέλος Νοεμβρίου. Με βάση όσα ίσχυσαν και πέρυσι, καθώς θα ακολουθηθεί το ίδιο μοντέλο, οι πληρωμές θα γίνουν σε τρεις φάσεις., στις αρχές Δεκεμβρίου, το Φεβρουάριο και τον Απρίλιο με τους παλιούς δικαιούχους να περνάνε πρώτοι από το ταμείο και να παίρνουν σειρά λίγο μετά τα Χριστούγεννα οι νέοι.
Το ύψος του ποσού που θα διατεθεί ανέρχεται στα 237 εκατ. ευρώ και θα δοθεί σε πάνω από 1 εκατ. νοικοκυριά, με τα 189 εκατ. να πιστώνονται στους τραπεζικούς λογαριασμούς των νοικοκυριών έως το τέλος του έτους.
Το ύψος ενίσχυσης παραμένει στα ίδια επίπεδα με πέρυσι δηλαδή στα 350 ευρώ πολλαπλασιαζόμενο με βαθμοημέρες. Δηλαδή, σύμφωνα με το σύστημα υπολογισμού του επιδόματος, το οποίο ισχύει ήδη από την χειμερινή περίοδο 2020-2021, το ποσό της βάσης υπολογισμού θα πολλαπλασιάζεται με έναν συντελεστή επιδότησης, ονομαζόμενο “συντελεστή βαθμοημέρας”.
Παραμένουν τα ίδια εισοδηματικά κριτήρια δηλαδή έως 16.000 ευρώ ο άγαμος και 24.000 ευρώ ο έγγαμος ενώ ωφελημένες είναι οι οικογένειες με παιδιά, καθώς αυξάνονται τα εισοδηματικά όρια. Για τις οικογένειες με παιδιά το όριο πάει από 3.000 ευρώ για κάθε τέκνο, σε 5.000 ευρώ για κάθε τέκνο. Αυτό σημαίνει ότι το εισοδηματικό όριο για ένα νοικοκυριό με ένα παιδί διαμορφώνεται από 27.000 ευρώ σε 29.000 ευρώ, για ένα νοικοκυριό με δυο παιδιά το όριο εισοδήματος από 30.000 ευρώ ανεβαίνει στα 34.000 ευρώ και για μια οικογένεια με τρία παιδιά το κριτήριο του εισοδήματος αυξάνεται από 33.000 ευρώ σε 39.000 ευρώ.
Επίσης, στα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα τίθεται για πρώτη φορά όριο τζίρου έως 80.000 ευρώ ετησίως. Αυτό σημαίνει ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αυτοαπασχολούμενοι που δήλωσαν φέτος στην εφορία ακαθάριστα έσοδα πάνω από 80.000 ευρώ αποκλείονται αυτομάτως από το επίδομα θέρμανσης.